18-09-2022 - Gastblog Jelka / Groener Groeien - Moestuin lessen en natuurbeleving op school
Gastblog Jelka Matlung / GroenerGroeien.nl - Moestuin lessen en natuurbeleving op school.
Blog gepubliceerd op: 18-09-2022
De mogelijkheid om kinderen te voorzien in hun behoefte aan beweging, natuurontdekking en zelfredzaamheid. Dat is in een zin de wens die ik als moeder, ondernemer, fotograaf en vrijeschooljuf heb voor alle opgroeiende kinderen. Het is, zeker in deze tijd, goud waard om kinderen basisvaardigheden mee te geven in natuurbeleving en het vermogen om zelfredzaam te zijn.
Maar welke mogelijkheden zijn er momenteel al? En wat geven we onze kinderen mee met deze mogelijkheden?
Deze gastblog van Jelka Matlung GroenerGroeien.nl is het eerste deel van een tweeluik over moestuin lessen en natuurbeleving op school.
Buitenonderwijs
Als vrijeschooljuf heb ik het geluk om bij de peutergroep bijna dagelijks buitenonderwijs te kunnen geven. De natuur wordt zo niet alleen vanuit het klaslokaal, maar ook met de voeten in de aarde beleefd. Door in alle seizoenen buiten te kunnen spelen en ontdekken, krijgen de kinderen een band met de natuur. Ze ontdekken wat er buiten leeft, en wat een seizoen te bieden heeft. Zo is de grote kuil op ons landje in de zomer een heerlijke plek om in te rollen, en met wat geluk een grote schaatsbaan in de winter. Elk seizoen kent zijn eigen spel.
Seizoensgroente
Naast het buitenonderwijs zijn er meer manieren om schoolgaande kinderen echt te betrekken bij de natuur. In de peuter en kleuterklassen zijn er geregeld soep dagen waarop iedereen zijn meegebrachte groente tot soep wordt verwerkt. Het geeft een mooie opening voor gesprekken over de herkomst van onze producten. En dat die nodig is, dat is helaas steeds duidelijker. De meeste wintergroenten werden door veel kinderen nauwelijks meer herkent. Gelukkig zijn daar mooie projecten voor. Zo konden scholen door het hele land zich afgelopen schooljaar inschrijven voor een seizoensgroentepakket. met informatie en recepten. Door de hele school werden er bloemkool chips en prei koekjes gebakken!
Jong Leren Eten
Eenmaal echt in de schoolbanken blijkt buitenonderwijs ook steeds moeilijker in het schoolrooster te passen. In de bovenbouw van school zitten de dagen al propvol lessen. De leerkrachten moeten zich ondertussen al ontpoppen tot echte alleskunner door uitval en personeelstekorten. En die groene vingers, die heeft echt niet iedereen van nature. Gelukkig is daar nu hulp vanuit het project Jong Leren Eten. Een landelijk stimuleringsprogramma waarin rijk, provincies, onderwijs en maatschappelijke organisaties samenwerken. Door hun aanbod willen zij kinderen en jongeren structureel meer in aanraking laten komen met informatie en activiteiten over voedsel. Met als uiteindelijk doel dat kinderen en jongeren leren om gezonde én duurzame keuzes te maken.
Moestuin lessen
Onze school maakte afgelopen schooljaar enthousiast gebruik van het aanbod van Jong Leren Eten. Onder leiding van een moestuincoach kregen de leerlingen onder andere wildpluklessen en werd de schooltuin verbouwt tot moestuin. Niet alleen waren de lessen een welkome afwisseling met het klaslokaal. De kinderen beleefden enorme lol in de tuin, en leerde tegelijkertijd nieuwe vaardigheden. Zo werd er zelf hout gehakt om vuur te maken, en werden de zelfgeplukte ingrediënten verwerkt tot een lunch met reuzenomelet. De kinderen leerden ook de planten in de schooltuin beter kennen. Zo weten ze nu welke plant je kan plukken tegen de jeuk van een insectensteek, en hoe je van die planten heerlijke verse kruidenthee maakt.
Natuurjuf
De moestuincoach op onze school, Eva, noemt zichzelf liever natuurjuf. De lessen die zij de kinderen geeft zijn namelijk breder dan enkel moestuinieren. Een natuurjuf is in Scandinavische landen al veel langer onderdeel van het lessenpakket op scholen. Kinderen leren hoe zij in hun directe omgeving zelf kunnen overleven en oogsten, en daardoor laten zien dat er altijd leven om je heen is. Een mooie missie die vol enthousiasme wordt opgepakt! Afgelopen moestuin lessen waren al een groot succes. Niet alleen op school zorgde de lessen voor verbinding met elkaar en de natuur. De oogst die vanuit de school moestuin naar huis werd meegenomen zorgde ook daar voor enthousiasme om eigen voedsel te verbouwen of kennis te verbreden!
Warmte naar binnen brengen
In het volgende deel van dit tweeluik vertelt Eva, onze natuurjuf, wat je in de herfstperiode kan leren van de natuur. Met de zonnekracht die nog verstopt zit in vruchten en vruchtgroente zoals de pompoen brengen we de warmte naar binnen.
Wil je zelf ook meer buitenonderwijs of moestuin lessen op school?
Via de stimuleringsbijdrage "lekker naar buiten", kunnen scholen en kinderopvangorganisaties een bijdrage aanvragen voor moestuinieren en gastlessen.
Jelka is te volgen op Instgram: @groenergroeien